Mặc dù sở hữu nguồn lao động rẻ, ngành công nghiệp cơ khí ở Việt Nam vẫn chưa hoàn thiện quy trình sản xuất, thiếu sự chuyên môn hóa trong sản phẩm, dẫn đến giá cả cao và khó cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Ông Nguyễn Chỉ Sáng, Phó Chủ tịch và Tổng thư ký của Hiệp hội Cơ khí Việt Nam, đã chia sẻ những suy nghĩ này tại Hội nghị Giao ban Thương mại với các Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài, với chủ đề "Thúc đẩy Xuất khẩu Sản phẩm Cơ khí", diễn ra vào sáng ngày 31 tháng 8 do Bộ Công Thương tổ chức.
Ông Sáng cũng đã nhấn mạnh rằng, trong khi kim ngạch xuất nhập khẩu của ngành cơ khí tăng lên đáng kể, thị phần của các doanh nghiệp trong nước vẫn còn thấp. Lý do chính là do sự cạnh tranh của các doanh nghiệp cơ khí Việt Nam chủ yếu dựa vào lao động rẻ. Ông đã so sánh với thị trường của Trung Quốc và Ấn Độ, và cho biết rằng, không chỉ là hai thị trường có lao động rẻ, mà còn tổ chức sản xuất rất hiệu quả. Đặc biệt, hai quốc gia này có sự phân chia chuyên môn rõ ràng từng lĩnh vực, từ quy trình sản xuất đến nghiên cứu và phát triển, từ đó giá thành thấp hơn đáng kể. Ông đã đưa ra ví dụ về một khách hàng Mỹ cần mua 10.000 thiết bị hỗ trợ tháo lắp ô tô, và doanh nghiệp Việt Nam đề xuất giá khoảng 300 USD/sản phẩm, trong khi đối thủ từ Ấn Độ chỉ đưa ra giá là 170 USD/sản phẩm.
Thông qua ví dụ này, ông Sáng đã chỉ ra rằng, các doanh nghiệp cần phải nỗ lực giảm giá thành để có thể cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Ông cũng lưu ý rằng, để sản xuất sản phẩm cơ khí, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn phải phụ thuộc vào việc nhập khẩu vật liệu từ nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc, điều này khiến cho việc cạnh tranh trở nên khó khăn hơn nếu chỉ dựa vào việc giảm giá nhân công.
Ngoài ra, ông Sáng cũng nhấn mạnh rằng, các doanh nghiệp cơ khí Việt Nam đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm khách hàng qua các hội chợ, triển lãm, quảng cáo trên internet và mạng xã hội. Đặc điểm chung của họ là thiếu mặt hàng có thương hiệu và hệ thống giới thiệu sản phẩm ở nước ngoài, điều này gây ra những khó khăn trong việc kết nối với đối tác quốc tế.
"Để thành công trong việc xuất khẩu, các doanh nghiệp cần phải nắm vững các quy định thương mại của các thị trường và hiểu biết về các thị trường mới, như châu Phi", ông Sáng nhấn mạnh.
Thông tin từ hội nghị cũng được chia sẻ bởi ông Phùng Văn Thành, Tham tán thương mại của Thương vụ Việt Nam tại Philippines, và ông Tạ Đức Minh, Tham tán thương mại của Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản, về cơ hội và thách thức khi tham gia thị trường của họ.
Xem thêm các dòng máy xung điện, máy cắt dây đồng HSPK tại đây.
Ông Phùng Văn Thành đã nhấn mạnh rằng, mặc dù kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Philippines đang gia tăng, nhưng lĩnh vực cơ khí vẫn còn trống trải. Philippines tập trung chủ yếu vào dịch vụ và nông nghiệp, do đó, ngành cơ khí tại đây vẫn chưa phát triển đồng đều, tạo cơ hội tiềm năng cho các doanh nghiệp cơ khí Việt Nam. Tuy nhiên, ông khuyên rằng, ngoài sự hỗ trợ từ các cơ quan thương vụ, các doanh nghiệp cần tự tìm hiểu về nhu cầu của thị trường và xây dựng chiến lược cụ thể để tiếp cận thị trường này.
Trong khi đó, ông Tạ Đức Minh đã chia sẻ thông tin về thị trường Nhật Bản. Ông cho biết rằng, Nhật Bản đang thực hiện chính sách mới nhằm đa dạng hóa nguồn cung và mở rộng hợp tác với các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra một số thách thức, bao gồm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu của ngành cơ khí Việt Nam. Do đó, ông đề xuất rằng, các doanh nghiệp cần đầu tư thêm vào nghiên cứu và phát triển sản phẩm để có thể tạo ra giá trị cao và cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế.
Nhìn chung, các ý kiến của ông Nguyễn Chỉ Sáng, ông Phùng Văn Thành và ông Tạ Đức Minh đều nhấn mạnh vào việc cần phải nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp cơ khí Việt Nam thông qua việc giảm giá thành, tìm kiếm và phát triển thị trường mới, đồng thời cải thiện kỹ năng tiếp cận và quảng bá sản phẩm. Đây là những bước cần thiết để ngành cơ khí Việt Nam có thể vươn xa hơn trên bản đồ thương mại quốc tế.
