Với quy mô và tiềm năng thị trường dự kiến có thể đạt 300 tỷ USD vào năm 2030, ngành công nghiệp cơ khí Việt Nam đang được đánh giá có nhiều cơ hội để phát triển và tiến xa hơn.
Rất ít người biết rằng các doanh nghiệp hỗ trợ ngành dầu khí Việt Nam đã trở thành đối tác hàng đầu của các doanh nghiệp khai thác dầu khí ở Brunei. Các doanh nghiệp Việt Nam đã liên tiếp chiến thắng các hợp đồng sản xuất giàn khoan - một trong những dự án cơ khí phức tạp, đòi hỏi trình độ cao. Các giàn khoan này được sản xuất tại Bà Rịa - Vũng Tàu và sau đó được vận chuyển để lắp ráp ngoài khơi. Doanh thu từ lĩnh vực này đóng góp hàng trăm triệu USD vào kim ngạch thương mại của cả Việt Nam và Brunei hàng năm.
Theo các chuyên gia, tiềm năng của ngành công nghiệp cơ khí trong nước vẫn rất lớn. Các doanh nghiệp cơ khí Việt Nam có thể tham gia vào mọi lĩnh vực của đời sống. Thách thức lớn hiện nay là các doanh nghiệp Việt Nam cần mở rộng thị trường trong nước và tiến xa hơn là xuất khẩu các sản phẩm cơ khí ra nước ngoài. Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước cũng là yếu tố không thể thiếu.
Theo dự báo của Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), tổng nhu cầu thị trường cơ khí của Việt Nam từ nay đến năm 2030 có thể đạt hơn 300 tỷ USD. Tuy nhiên, hiện nay ngành cơ khí Việt Nam chỉ đáp ứng khoảng gần 1/3 nhu cầu sản phẩm cơ khí trong nước.
Cũng theo cơ quan này, với khoảng 25.000 doanh nghiệp cơ khí đang hoạt động, chiếm gần 30% tổng số doanh nghiệp công nghiệp chế biến, chế tạo tại Việt Nam, ngành cơ khí trong nước đã từng bước làm chủ và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa; tạo động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp và kinh tế khác phát triển, qua đó trực tiếp và gián tiếp tạo việc làm cho hàng triệu lao động.
Việc phát triển ngành cơ khí không chỉ tạo ra giá trị cho nền kinh tế thông qua công nghệ cao mà còn mang lại việc làm cho hàng triệu người lao động.
Việc liên kết và hợp tác giữa các doanh nghiệp cơ khí không chỉ mở ra cơ hội thúc đẩy chuỗi cung ứng và tiêu thụ trong nước mà còn là chìa khóa để phát triển ngành công nghiệp cơ khí Việt Nam. Nhưng để thực hiện điều này, cần có sự hỗ trợ và khuyến khích từ chính phủ. Các chính sách ưu đãi thuế, vay vốn, và khuyến khích nghiên cứu phát triển sẽ giúp tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp cơ khí nội địa.
Theo đánh giá của một số chuyên gia, cần thiết phải có quy định về tỷ lệ khối lượng và giá trị dự án dành cho các doanh nghiệp cơ khí trong nước tham gia, theo một cách thích hợp với các tiêu chuẩn quốc tế. Điều này sẽ khuyến khích doanh nghiệp nội địa nhận chuyển giao công nghệ để tự sản xuất, đồng thời giúp họ nâng cao năng lực cạnh tranh và chuyển đổi số để đáp ứng các yêu cầu của thị trường.
Tóm lại, ngành cơ khí Việt Nam có tiềm năng lớn và cần phải khai thác mọi cơ hội để phát triển bền vững. Việc tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi, hỗ trợ cho các doanh nghiệp cơ khí sẽ góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy ngành công nghiệp này trở thành một ngành đòi hỏi cao về công nghệ và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
