Dựa vào đánh giá tổng quan của các chuyên gia, ngành công nghiệp cơ khí tại Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức; số lượng sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam và thể hiện rõ bản sắc quốc gia vẫn còn hạn chế.
Một số doanh nghiệp lớn trong chuỗi cung ứng vẫn đánh giá thấp ngành công nghiệp cơ khí ở Việt Nam, coi nó chỉ là một phần phụ trợ. Theo tính toán của Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản, khả năng cung cấp vật liệu và linh kiện của Việt Nam so với các nước trong khu vực chỉ đạt 39.6%. Trong khi đó, khả năng cung cấp của Trung Quốc là 59.5%, Malaysia là 49.3%, Indonesia là 44.8%, và Thái Lan là 41.7%.
Có nhiều vấn đề được coi là "điểm yếu" trong ngành công nghiệp cơ khí, bao gồm việc sử dụng thiết bị lạc hậu sau nhiều năm, thiếu tính chính xác và phụ tùng thay thế, cũng như vấn đề về bảo dưỡng và nâng cấp. Ngành cơ khí Việt Nam còn thiếu kinh nghiệm trong việc sản xuất các loại mác thép chất lượng cao và bền bỉ. Quá trình nhiệt luyện và xử lý bề mặt còn yếu kém, làm ảnh hưởng đến chất lượng của sản phẩm cuối cùng. Hơn nữa, ngành còn thiếu các cơ sở nhiệt luyện tiên tiến và sử dụng phương pháp gia công kim loại lạc hậu.
Một trong những thách thức lớn nhất đối với việc phát triển sản xuất linh kiện cơ khí ở Việt Nam là sự hạn chế về nguồn cung cấp vật liệu sản xuất, đặc biệt là thép chế tạo. Các doanh nghiệp vẫn phải nhập khẩu thép chế tạo để sản xuất linh kiện và thiết bị. Mặc dù hàng năm, Việt Nam nhập khẩu hàng tỷ USD các sản phẩm và trang thiết bị, nhưng ngành cơ khí nội địa vẫn không có thị phần lớn trong thị trường này.
Các doanh nghiệp cơ khí trong nước thường thiếu nguồn vốn và phụ thuộc vào vay vốn với lãi suất cao, đồng thời gặp khó khăn trong việc liên kết và hợp tác với nhau. Tuy nhiên, trong tình hình khó khăn do dịch Covid-19 gây ra, đã tạo ra cơ hội cho các doanh nghiệp cơ khí nhỏ và vừa. Một số doanh nghiệp ở Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức đã liên hệ với Việt Nam để tìm nhà cung cấp và đặt hàng sản xuất linh kiện và sản phẩm cơ khí.
Bộ Công Thương đã tăng cường hoạt động của Trung tâm Kỹ thuật hỗ trợ CNHT ở miền Bắc và miền Nam để hỗ trợ các doanh nghiệp cơ khí và CNHT đào tạo hệ thống quản lý sản xuất và kinh doanh, cũng như nâng cao khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế. Tuy nhiên, để thúc đẩy phát triển sản xuất linh kiện cơ khí, chính phủ cần có chính sách mạnh mẽ khuyến khích phát triển các loại vật liệu chế tạo và tập trung vào việc phát triển các ngành hạ nguồn và CNHT phù hợp.
