Nếu bạn say mê máy móc, robot và quan tâm đến các dây chuyền sản xuất tự động, và có khả năng "thông thạo" việc sửa chữa các vật dụng gia đình như nồi cơm điện, quạt điện, tivi hay tủ lạnh, có lẽ bạn đã chọn đúng hướng nghề khi quyết định theo đuổi ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí.
1. Ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí là gì?
Ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí là lĩnh vực sử dụng các nguyên lý vật lý để thiết kế và sản xuất các loại máy móc, thiết bị và vật dụng có ứng dụng đa dạng trong đời sống và sản xuất, bao gồm ô tô, máy bay, robot, hệ thống gia nhiệt, hệ thống làm lạnh, thiết bị sản xuất, và đồ dùng gia đình.
Ngành này trực tiếp tham gia vào quá trình chế tạo và sản xuất các sản phẩm cơ khí. Trong tâm trí nhiều người, công việc của ngành cơ khí thường liên quan đến sắt thép và các công việc gia công thủ công như tiện, phay, hàn, bào, v.v. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của công nghệ, các công việc trong ngành cơ khí ngày nay đã được chuyên môn hóa, nhiều hoạt động cơ khí không còn đòi hỏi sự tham gia trực tiếp trong quá trình gia công thủ công.
2. Sinh viên ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí sẽ được đào tạo những gì?
Bên cạnh những kiến thức cơ bản và đại cương, ngành Công nghệ kỹ thuật cơ khí cung cấp cho sinh viên một bộ kỹ năng và kiến thức chuyên sâu về gia công, thiết kế, chế tạo, và cải tiến sản phẩm cơ khí. Sinh viên được trang bị khả năng vận hành, lắp ráp, và bảo trì các thiết bị cơ khí, cũng như khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp liên quan đến máy móc và thiết bị trong quy trình sản xuất. Cụ thể, chương trình đào tạo của ngành này bao gồm các kiến thức chuyên ngành và kỹ năng thực hành như:
- Hình họa – vẽ kỹ thuật, cơ lý thuyết, sức bền vật liệu.
- Nguyên lý – chi tiết máy, cơ học lưu chất, đồ án chi tiết máy.
- Kỹ thuật điện, kỹ thuật điện tử.
- Công nghệ kim loại, kinh tế công nghiệp và quản trị chất lượng.
- Công nghệ CAD/CAM/CNC.
- Sử dụng thành thạo các phần mềm vẽ 2D, 3D như AutoCAD, Inventor, Visi phục vụ trong công tác thiết kế và gia công trên máy CNC.
- Lập trình và gia công chi tiết tiện, phay trên máy CNC.
- Phân tích được sơ đồ động và giải thích nguyên lý làm việc của các loại máy cắt kim loại thông dụng.
3. Sự phát triển của ngành Cơ khí và vai trò của kỹ sư cơ khí hiện đại
Sự phát triển của ngành Cơ khí và vai trò của kỹ sư cơ khí hiện đại đã chứng kiến sự đổi mới đáng kể trong quá trình gia công sản phẩm. Trước kia, quá trình này thường đòi hỏi sự can thiệp của thợ lành nghề, phải sử dụng máy móc nửa thủ công như máy tiện, phay, bào, hàn... Tuy nhiên, với sự tự động hóa gia công thông qua các máy gia công hiện đại (CNC), người thợ ngày nay chỉ cần thực hiện các công đoạn như đứng máy và nhấn nút, lập trình gia công.
Việc lập trình gia công trở thành một công việc quan trọng khi thực hiện trên các máy gia công tự động CNC. Các công đoạn trước đây như lấy vật liệu (phôi), tiện, phay đều được máy thực hiện một cách chính xác theo chương trình đã được lập trình.
Trong lĩnh vực thiết kế, quy trình đã trải qua một sự đổi mới đáng kể. Trước đây, việc thiết kế thường phải dựa vào việc vẽ các bản vẽ bằng tay, nhưng hiện nay, máy tính và phần mềm CAD (Computer-Aided Design) đang hỗ trợ người kỹ sư cơ khí tạo ra các bản vẽ với độ phức tạp cao. Việc này đặt ra yêu cầu về hiểu biết sâu rộng của kỹ sư cơ khí về CAD.
Bước tiến cao cấp hơn trong ngành là sự kết hợp giữa công nghệ CAD/CAM/CNC, tạo ra một quy trình liên tục từ thiết kế đến chế tạo sản phẩm bằng các máy móc gia công hiện đại.
Nhờ những đổi mới này, ngành Cơ khí đang đóng góp tích cực vào việc sản xuất các thiết bị, máy móc, và sản phẩm cơ khí với độ chính xác và độ bền vượt trội.
